Кытайда иштөөгө уруксат алуу үчүн билүү керек болгон 10 негизги нерсе
Кытайдын тез өнүгүп жаткан экономикасы жана кеңири жумуш мүмкүнчүлүктөрү эл аралык адистер үчүн абдан кызыктуу өлкөгө айланды. Бирок, Кытайда мыйзамдуу түрдө иштөө үчүн иштөөгө уруксат алуу зарыл, бул өлкөнүн миграциялык жана эмгек мыйзамдарына ылайык келүүнүн негизги шарты. Иштөөгө уруксат алуу процесси татаалдай сезилиши мүмкүн, бирок талаптарды жана этаптарды туура түшүнүү бул процессти кыйла жеңилдетет. Бул макалада Кытайда иштөөгө уруксат алуу үчүн билишиңиз керек болгон 10 маанилүү нерсени талкуулайбыз.
1. Кытайда иштөөгө уруксат деген эмне?
Иштөөгө уруксат – бул Кытай өкмөтү тарабынан чет элдик жарандарга өлкөдө мыйзамдуу түрдө иштөөгө мүмкүнчүлүк берген расмий документ. Бул Кытайдын миграциялык жана эмгек мыйзамдарынын негизги бөлүгү.
Маанилүү маалыматтар:
- Иштөөгө уруксаты жок Кытайда ишмердүүлүк жүргүзүү мыйзамсыз болуп эсептелет.
- Иштөөгө уруксат жашоого уруксат менен тыгыз байланышкан, ал иштөө мөөнөтүндө Кытайда мыйзамдуу түрдө жашоого мүмкүнчүлүк берет.
- 2017-жылдан тарта Кытай иштөөгө уруксат берүү системасын өркүндөтүп, аны ачык жана жеткиликтүү кылды.
2. Иштөөгө уруксат кимге керек?
Иштөөгө уруксат Кытайда мыйзамдуу иштөөнү пландаштырган бардык чет элдиктер үчүн зарыл. Бул төмөнкүлөрдү камтыйт:
- Эл аралык компаниялар тарабынан Кытайга жөнөтүлгөн кызматкерлер.
- Кытайлык компаниялар тарабынан жумушка алынган адистер.
- Мугалимдер, технология боюнча адистер жана маданият тармагында иштегендер.
- Убактылуу иштегендер же кыска мөөнөттүү долбоорлорго катышкандар.
Маанилүү эскертүү:
Кытайда жашап, чет элдик компания үчүн алыстан иштеп жатсаңыз да, жергиликтүү мыйзамдарга ылайык иштөөгө уруксат талап кылынышы мүмкүн.
3. Иштөөгө уруксат алуу үчүн талаптар
Иштөөгө уруксат алуу үчүн арыз берүүчү төмөнкү талаптарга жооп бериши керек:
- Курагы: Адатта 18 жаштан 60 жашка чейин (жогорку квалификациялуу адистер үчүн өзгөчө учурлар болушу мүмкүн).
- Билими: Бакалавр даражасынан кем эмес.
- Иш тажрыйбасы: Тийиштүү тармакта кеминде 2 жылдык иш тажрыйбасы.
- Саламаттык абалы: Ден соолугунун жакшы экенин жана жугуштуу оорулардын жок экенин тастыктаган медициналык күбөлүк.
- Соттолбогондугу тууралуу маалымкат: Соттуулугу жок экенин тастыктаган, Кытай элчилиги тарабынан ырасталган документ.
Өзгөчө учурлар:
Кытай университеттеринин бүтүрүүчүлөрү жана жогорку квалификациялуу адистер айрым талаптардан бошотулушу мүмкүн.
4. Кытайда иштөөгө уруксаттын түрлөрү
Кытай иштөөгө уруксаттарды үч негизги категорияга бөлөт:
- A категориясы (Жогорку квалификациялуу кадрлар): Окумуштуулар, изилдөөчүлөр жана жогорку деңгээлдеги менеджерлер.
- B категориясы (Адистер): Инженерлер, техниктер жана башка квалификациялуу адистер.
- C категориясы (Жалпы жумушчулар): Убактылуу же негизги квалификацияга ээ жумушчулар.
Кеңеш:
A категориясындагы талапкерлер, адатта, тезирээк жана жеңилирээк жактырылат.
5. Иштөөгө уруксат алуу үчүн зарыл болгон документтер
Иштөөгө уруксат алуу үчүн төмөнкү документтерди тапшыруу керек:
- Жарактуу паспорттун көчүрмөсү.
- Диплом (кытай тилине которулуп жана ырасталган).
- Соттолбогондугу тууралуу маалымкат (ырасталган).
- Ырасталган медициналык мекемеден алынган медициналык күбөлүк.
- Эмгек келишими же расмий жумушка чакыруу каты.
Эскертүү:
Кытай тилинде эмес бардык документтер которулуп, расмий ырасталган болушу керек.
6. Иштөөгө уруксат алуу этаптары
Иштөөгө уруксат алуу процесси төмөнкү этаптарды камтыйт:
- Иш берүүчүнүн каттоосу: Сизди жумушка алгысы келген компания чет элдик жумушчуларды жалдоо үчүн жергиликтүү органдарда катталышы керек.
- Документтерди тапшыруу: Иш берүүчү сиздин документтериңизди тиешелүү органдарга тапшырат.
- Тастыктоо жана билдирүү: Документтер жактырылгандан кийин иштөөгө уруксат жөнүндө билдирүү берилет.
- Z визасына кайрылуу: Бул билдирүү менен өзүңүздүн өлкөдөгү Кытай элчилигине Z визасын алууга кайрылыңыз.
- Иштөө уруксатын алуу: Кытайга келгенден кийин расмий иштөөгө уруксат алуу үчүн формалдуулуктарды бүтүрүңүз.
- Жашоого уруксатка кайрылуу: Акырында, иш мөөнөтү ичинде Кытайда мыйзамдуу жашоо үчүн жашоого уруксатка кайрылуу зарыл.
Процесстин узактыгы:
Бул процесс адатта 1–3 айга созулат, бирок аймакка жана иштин татаалдыгына жараша өзгөрүшү мүмкүн.
7. Иштөөгө уруксаттын мөөнөтү жана аны жаңылоо
Кытайдагы иштөөгө уруксат адатта 1–2 жылга берилет. Анын мөөнөтү бүтөр алдында жаңылоо керек.
Жаңылоо процедурасы:
- Жаңыланган документтерди, анын ичинде жаңы эмгек келишимин тапшырыңыз.
- Зарыл болсо, жаңы медициналык текшерүүдөн өтүңүз.
- Мөөнөт бүтөрдөн мурун 30–90 күндүн ичинде жаңылоо үчүн арыз тапшырыңыз.
8. Иштөөгө уруксат алуу менен байланышкан чыгымдар
Иштөөгө уруксат алуунун баасы аймакка жана жеке жагдайларга жараша өзгөрүп турат. Негизги чыгымдар төмөнкүлөрдү камтыйт:
- Документтерди которуу жана ырастоо: 100–300 АКШ доллары.
- Медициналык текшерүү: Болжол менен 50–100 АКШ доллары.
- Административдик төлөмдөр: Адатта төмөн, бирок аймакка жараша өзгөрүшү мүмкүн.
Көпчүлүк учурда бул чыгымдарды иш берүүчү төлөйт, бирок эмгек келишимин кол коюудан мурун аныктасаңыз жакшы болот.
9. Көбүнчө кездешкен көйгөйлөр жана аларды чечүү жолдору
Иштөөгө уруксат алуу учурунда төмөнкү көйгөйлөр жаралышы мүмкүн:
- Документтердин толук эместиги: Каталар же ырастоонун жоктугу процесстин кечигишине алып келиши мүмкүн.
- Аймактык айырмачылыктар: Талаптар шаар же провинцияга жараша өзгөрүшү мүмкүн.
- Тил тоскоолдугу: Бардык документтер кытай тилинде болушу керек, бул чет элдик талапкерлер үчүн кыйынчылык жаратат.
Чечимдер:
Кесипкөй агенттиктер менен иштешиңиз же бул процессти жөнөкөйлөтүү үчүн иш берүүчүңүздүн кадрлар бөлүмүнөн жардам сураңыз.
10. Саясаттагы акыркы өзгөртүүлөр
Кытай эл аралык таланттарды көбүрөөк тартуу үчүн иштөөгө уруксат берүү саясатын дайыма жаңыртып турат. Акыркы өзгөртүүлөргө төмөнкүлөр кирет:
- Жогорку квалификациялуу кадрлар үчүн процессти тездетүү.
- Кытай университеттеринин бүтүрүүчүлөрүнө кошумча артыкчылыктар берүү.
- Мыйзамсыз ишке орношууга каршы көзөмөлдү күчөтүү.
Юридикалык көйгөйлөрдөн качуу үчүн бул өзгөрүүлөрдөн кабардар болуу маанилүү.
Көп берилүүчү суроолор (F&Q)
1. Азыркы иштөөгө уруксат менен иш берүүчүнү алмаштырса болобу?
Ооба, бирок иштөөгө уруксат маалыматын жаңылоо үчүн которуу процедурасынан өтүү керек.
2. Бардык талапкерлер үчүн медициналык текшерүү милдеттүүбү?
Ооба, бардык талапкерлер Кытайда бекитилген мекемеден алынган жарактуу медициналык маалымкат тапшыруусу керек.
3. Эгер менин арызым четке кагылса, эмне кылышым керек?
Сиз доо арыз бере аласыз же көрсөтүлгөн көйгөйлөрдү чечкенден кийин кайрадан арыз бере аласыз.
4. Эки жылдык иш тажрыйбасы талабынын өзгөчөлүктөрү барбы?
Ооба, Кытай университеттеринин бүтүрүүчүлөрү жана жогорку квалификациялуу адистер бул талаптан бошотулушу мүмкүн.
5. Иштөөгө уруксат менен байланышкан жашоого уруксаттын мөөнөтү канча?
Жашоого уруксат адатта иштөөгө уруксат менен бирдей мөөнөткө берилет, башкача айтканда, 1–2 жыл.